Genetyka a metabolizm kawy

01.02.2019

Kilka tygodni temu pojawiło się potężne opracowanie, dotyczące spożycia kawy (kofeiny) a powszechnie rozumianymi korzyściami prozdrowotnymi.

Metaanaliza Pana Grosso i in. dotyczyła aż 141 badań podzielonych na te, dotyczące spożycia kawy, jak i kofeiny w innej formie, niż kawa.
Ogólne podsumowanie tego przeglądu badań w dalszym ciągu utwierdza nas w przekonaniu, że kawa a niekoniecznie kofeina w postaci suplementu – jest zdecydowanie bardziej wartościowym produktem dla ludzi, a jej bezpieczna dawka oscyluje w granicach 4-5 filiżanek dziennie.
Taka ilość wykazuje korzyści związane ze zmniejszeniem ryzyka powstawania chorób układu krążenia, problemów neurologicznych oraz metabolicznych, a także posiada właściwości przeciwnowotworowe.
Pewną dozę ostrożności należałoby zachować jedynie u osób z rakiem płuc oraz kobiet w ciąży, ale w tym zakresie wciąż brakuje jednoznacznych danych.

Tym optymistycznym akcentem sprawnie przechodzimy do aspektów sportowych. Czy zatem kawa zawsze będzie pozytywnie wpływać na wartości motoryczne poprzez jej ergogeniczność ?

Niestety okazuje się, że niekoniecznie zawsze musi wykazywać swoje pozytywne działanie. Zależy to od cech osobniczych, a dokładnie różnic w obrębie genu CYP1A2 odpowiedzialnego ze metabolizm kofeiny w naszym organizmie.
Na wstępie chciałbym zaznaczyć iż problem ten dotyczy ok ~ 15% z nas, bo taka mniej więcej ilość populacji posiada genotyp CC, który wolniej metabolizuje kofeinę.

Grupę ok 100 sportowców przebadano pod kątem ich genetyki, a następnie przydzielono do poszczególnych grup i przeprowadzono test w postaci 10km próby czasowej na rowerze.

Grupa z genem AA ( szybko metabolizującym kofeinę ) poprawiła swoje czasy podczas próby, zarówno przy dawce kofeiny 2mg/kg o 4,8%, jak i przy 4mg/kg o 6,8%.
Natomiast grupa CC przy dawce 4mg/kg pogorszyła(!) swój czas o blisko 14%. Warto również zaznaczyć, że tylko 8% z uczestników badania posiadało ten genotyp.
Warto również wspomnieć o grupie z genotypem pośrednim AC, która pozostała neutralna w stosunku do placebo i ani nie pogorszyła, ani nie polepszyła swoich wyników czasowych, a genotyp ten posiada ok ~43% populacji.

Caffeine, CYP1A2 Genotype, and Endurance Performance in Athletes.
Med Sci Sports Exerc. 2018
Guest N, Corey P, Vescovi J, El-Sohemy A

Coffee, Caffeine, and Health Outcomes: An Umbrella Review.
Annu Rev Nutr. 2017
Grosso G, Godos J, Galvano F, Giovannucci EL

Adrian Bednarek

Maratończyk, biegacz górski, specjalista ds. żywienia i suplementacji, trener. Zwycięzca i medalista wielu biegów ulicznych oraz przełajowych w kraju i za granicą. Sam o sobie mówi ‘’sportowiec - amator, trenujący wyczynowo’’. Czternastoletnie doświadczenie w sporcie przekłada na obszar współprac treningowych w zakresie przygotowania fizycznego i żywieniowego swoich podopiecznych – nie tylko biegowych. W wolnym czasie miłośnik podróży w stylu run&travel oraz kulinarii.

Czytaj także:

01.02.2019

Żywienie podczas zawodów ultra

04.05.2020

Witamina B12 u lekkoatletów

13.06.2017

Kontuzje w sporcie